Een warmtepomp dat via aardwarmte je huis kan verwarmen is efficiënt en duurzaam. Wanneer je beschikt over een stukje grond rondom je woning, dan is het gebruik van aardwarmte, of beter gezegd, bodem -of grondwarmte, een interessante manier om van het gas af te stappen. Het rendement van deze warmtepomp is hoger dan andere warmtepompen, maar de installatiekosten zijn dat ook. Is het de investering waard? In dit artikel verkennen we de voordelen van de warmtepomp op aardwarmte, en vergelijken we de kosten, besparingen en subsidies voor de aardwarmtepomp.
In plaats van te vertrouwen op fossiele brandstoffen, zoals aardgas, kun je gebruik maken van aardwarmte, een natuurlijke warmte die in de aarde aanwezig is. Hierdoor wordt de afhankelijkheid van niet-hernieuwbare bronnen verminderd en de CO2-uitstoot beperkt. En vanuit dat perspectief is een warmtepomp ontwikkeld die gebruik maakt van die aardwarmte. Super slim!
Aardwarmte is niet Bodem -of grondwarmte
Hoewel vaak de term “aardwarmtepomp” wordt gebruikt om de warmtepomp te beschrijven die haar energie uit de grond haalt, is eigenlijk de benaming “grond õf bodemwarmtepomp” beter. De warmte wordt namelijk gehaald uit de oppervlakkige bodemlaag (max. 150m diep). Het woord aardwarmte impliceert het onttrekken van warmte uit een veel diepere laag van de aarde, wel 1 km! Dit concept wordt ook wel geothermie genoemd. Dat is dus echt wel even iets anders!
Aardwarmte vs. Gas
In vergelijking met gasverwarming is het gebruik van aardwarmte energie-efficiënter en draagt het bij aan een duurzamere levensstijl. Bovendien biedt aardwarmte de mogelijkheid om zowel te verwarmen als te koelen, waardoor het een veelzijdige en milieubewuste keuze is voor het reguleren van het binnenklimaat van je huis.
Er zijn veel verschillende soorten warmtepompen, maar de basis werking is eigenlijk altijd hetzelfde. De zon en magna houden de aarde op een constante temperatuur van 10 graden. Met een aardwarmte warmtepomp (bodemwarmtepomp) wordt deze gratis grondwarmte benut voor verwarming en koeling van huizen.
Zo werkt de grondwaterpomp
Ondergrondse leidingen transporteren een vloeistof (brine), dat de natuurlijke grondwarmte kan opnemen. Deze buizen kunnen, afhankelijk van de beschikbare ruimte, zowel horizontaal als verticaal worden geplaatst. Vervolgens wordt de warmte aan een koelvloeistof afgegeven via een warmtewisselaar, waardoor de koelvloeistof verandert in gas. Het gas wordt naar een compressor geleid, die het samenperst om de temperatuur te verhogen. Daarna geeft een tweede warmtewisselaar de warmte af aan de verwarmingsinstallatie, waardoor het gas afkoelt en weer vloeibaar wordt. De temperatuur daalt verder via een expansieventiel, waarna de cyclus opnieuw begint.
Kortom, het systeem maakt gebruik van bodemwarmte om een circulerende koelvloeistof te verwarmen, die vervolgens wordt omgezet in gas, gecomprimeerd, en de vrijgekomen warmte afgeeft aan de verwarmingsinstallatie, zelfs als het buiten koud is.
Grondwarmtepomp vs. andere Warmtepompen
Het verschil met andere warmtepompen, zoals lucht- of water warmtepompen, zit hem in de bron van de warmte. Een grondwarmtepomp haalt zijn warmte uit de aarde, terwijl luchtwarmtepompen dit uit de lucht halen en water warmtepompen uit waterbronnen.
Nadelen
- Ondanks deze voordelen is het ook zo dat de initiële installatiekosten een stuk hoger liggen dan andere warmtepompen. Het duurt dus langer voordat je de kosten eruit hebt. Zie hieronder in het Rekenvoorbeeld.
- Daarnaast is de beschikbaarheid van grond natuurlijk ook een belangrijk element. Voor de horizontale ingraving heb je een stuk grond nodig van minimaal 2x zo veel als je woonoppervlakte. De buizen worden in dat geval op een diepte van ongeveer 1.5 meter geplaatst. Omdat veel mensen niet zoveel ruimte hebben, kiezen ze vaak voor de verticale variant. Deze is alleen wel een stuk kostbaarder omdat de leidingen veel dieper komen te liggen, tot 150 meter diepte.
- Tot slot is niet elke grondsoort geschikt.
Heb je voldoende grond rondom je woning én beschik je over een budget om het systeem aan te laten leggen? Dan kun je aan de slag en flink besparen op je energierekening. Zo ga je te werk:
Als je besluit een bodemwarmtepomp te installeren, ben je verplicht dit te melden bij het Omgevingsloket. De gemeente bepaalt vervolgens of je mogelijk ook een vergunning nodig hebt, ook wel bekend als een OBM-vergunning. Om te bepalen of dit het geval is, kun je de WKO-bodemenergietool raadplegen.
Bekijk hoeveel subsidie je kunt terugvragen. Voor een bodemwarmtepomp met een vermogen van 6 kW en energielabel A++ is de subsidie € 4.425. Je kunt deze subsidie pas aanvragen als je de pomp laat installeren door een erkende warmtepomp installateur.
De volgende stap is het uit laten voeren van een bodemonderzoek. Daar kan de installateur je mee helpen. Bij het aanvragen van toestemming moet er een onderzoek worden gedaan naar de bodem. Zo´n ´verkennend bodemonderzoek´ heeft 2 doelen. Eerst wordt gekeken of de grond verontreinigd is en ten tweede helpt het onderzoek het bedrijf om hun werknemers te beschermen, mocht er toch iets mis zijn met de bodem.
De aanschaf van een grondwarmtepomp is prijzig, maar het rendement is daarentegen ook hoog. Je bespaart dus veel op je maandelijkse rekeningen. Om een beter idee te krijgen van deze bedragen kun je de kosten en besparingen het beste vergelijken met bijvoorbeeld een hybride warmtepomp.
(Deze bedragen zijn schattingen en gebaseerd op gemiddelden).
| Grondwarmtepomp* (in gemiddelde tussenwoning 115m2) | Hybride warmtepomp** (in gemiddelde tussenwoning 115m2) | ||||
| Kosten | 30000 | euro | Kosten bij bestaande cv | 6000 | euro |
| Subsidie | 4500 | euro | Subsidie | 2250 | euro |
| Kosten – subsidie | 25500 | euro | Kosten – subsidie | 3750 | euro |
| Gasbesparing | 800 | m3/jaar | Gasbesparing | 650 | m3/jaar |
| Stroomverbruik | 2200 | kWh/jaar | Stroomverbruik | 1600 | kWh/jaar |
| Besparing*** | 1000 | euro/jaar | Besparing *** | 550 | euro/jaar |
| Terugverdientijd | 30 | jaar | Terugverdientijd | 11 | jaar |
(*) Op basis van een warmtepomp van 8 kW. De prijs is inclusief btw en installatiekosten, maar exclusief eventuele aanpassingen in de meterkast (januari 2024).
(**) Op basis van een warmtepomp van 4 kW. De prijs is inclusief btw en installatiekosten (januari 2024).
(***) Op basis van de volgende prijzen: 1,45 euro/m3 en stroom 0,25 euro/kWh
Conclusie
Het gebruiken van natuurlijke warmte in onze bodem is slim en duurzaam. Wanneer je situatie het toelaat (budget technisch en wat betreft de beschikbare grond), dan is een aardwarmte warmtepomp (grondwarmtepomp) een goede investering. Met als grootste voordeel het hoge rendement, waarmee je bijna 50% meer op je maandelijkse rekening bespaart in vergelijking met een hybride warmtepomp. Het grootste nadeel zijn de aanschafkosten, deze heb je er pas na 30 jaar uit.
Kun je met een warmtepomp ook je magnetron draaiende houden?
Als je er echt vanuit kunt gaan dat je geen energiekosten meer hebt, zelfs bij strenge winters, dan is 17000 euro relatief goedkoop. Uitgaande van 130 euro gas per maand, zou je dit in 11 jaar terugverdiend hebben. Bovendien is de woning daarna voorgoed energieneutraal (afgezien van onderhoud aan warmtepomp). Dit maakt dit een zeer rendabele investering!
Heb de verhalen zoal gevolgd, maar je hoort nooit : dat warmtepomp gebeuren, levert dat nog wel enig comfoort?
Dikwijls van gebruikers vernomen dat een ingestelde warmte met veel geduld gewijzigd kan worden,d.w.z. De reaktie merk je pas een dag later.
Dus niet zo van: wat kil vandaag,ik doe er even graadje bij.
En dat graadje bij,het z.g. n. Pushen breekt je zuur op want ,dat kost electriciteit en….de zon schijnt in dit geval ‘avonds meestal niet!
Graag reaktie!
Wij hadden ruimte voor veel zonnepanelen (eerst 24 voor ‘eigen verbruik’, en extra 21 stuks ivm de warmtepomp), en leveren dus per saldo terug aan het net en krijgen dus per saldo geld terug. Kookten toevallig al op inductie. Extra elektrakosten voor warmtepomp (die we nu zo’n ruim 1.5 jaar hebben) kunnen dus prima uit. Geen gaskosten elk jaar, en ook geld terug voor de elektra (nog). Gezien het op de bank niks opleverde, denk ik vooralsnog, dat het best een goede investering was, nu is er nog subsidie (wp 3000), (zonnepanelen hebben wij geen subsidie voor gehad, wél de BTW terug trouwens, toch 21%..), dat de kosten er ooit wel uit komen (en waarschijnlijk veel sneller dan ik vermoed, als alles blijft werken zoals het hoort). Gezien “Groningen” denk ik dat alle beetjes helpen: je laat zien dat het kán zonder gas, of in ieder geval met minder gas,… Lees verder »
Ik heb na veel wikken en wegen besloten om in mijn nieuw te bouwen woning géé’n aardwarmte te nemen maar toch gewoon een CV installatie op gas.
Wat bij de warmtepomp zelden verteld wordt is het hoge energie verbruik. Ik dacht in eerste instantie het stroomverbruik te compenseren met zonnepanelen, echter dan moet ik mijn dak én tuin volleggen en dan nog niet….
Daarbij wek je stroom op in de zomer en heb je het nodig in de winter. Gezien het feit dat de regering er naar toe wil dat stroom niet meer 1 op 1 terug te leveren is, is de warmtepomp kansloos.
Nu dus nog maar gas en in de komende 15jaar in de gaten houden wat het beste altrernatief wordt. Wellicht dat er door afschaffing van gas er ook weer subsidies komen waar ik nu bij nieuwbouw geen gebruik van kan maken….
Warmtepomp standalone (zonder aardwarmte) is inderdaad in winter (zeker bij strenge winter) erg duur in energieverbruik. Dit verandert echter volledig als het gaat om een aardwarmtepomp. Natuurlijk zijn investeringskosten veel hoger, maar dan heb je ook werkelijk een duurzame energebron.
Ik heb een aardwarmte systeem, verbruik totaal op jaarbasis met reguliere stroom 10000 kwh, dus ben bang dat je niet goed ingelicht bent met ‘echt duurzaam’. Dit alleen dus zolang er gesaldeerd kan worden.
Helemaal mee eens, de zonnepanelen heb je s winters bijna niets aan en juist dan heb je voor de warmtepomp het grootste stroomverbruik. Waarschijnlijk vinden kabinet en energieleveranciers dit fijn, want na de stopzetting van de salderingsregeling krijgen ze van alle gelegde zonnepanelen flink wat stroom geleverd waar 80 procent van het kale leveringstarief voor gegeven wordt. Vervolgens kunnen we dan s winters weer van het net gaan afnemen met alle belastingen erbij. We wekken dan volledig ons eigen verbruik op,maar krijgen slechts 1/3 deel terug. Verwarmen met een warmtepomp wordt zo na stopzetting salderingsregeling onbetaalbaar. Het enige betaalbare alternatief is terug naar de houtkachel als je geschikt aan hout kunt komen tenminste. Oude tijden herleven dankzij afschaffing salderingsregeling!
reactie voor Engel 07/08/16 •
Ik gebruik al twee jaar een keukenboiler zoals jij dat ook wilt, het bevalt mij prima. Ik heb de boiler in serie aangesloten op één van de vloerverw groepen zodat ik geen extra pomp nodig heb.
Als je warmte pomp en zonnepanelen samen hebt, ben je nog geen € 40,00 kwijt aan energie. Wij hebben een huis dat alleen elektra gebruikt, zou het alleen niet leuk vinden dat de zonnepanelen afgesloten worden als de opwekking te hoog is. Bij ons in de straat zijn 3 van de 18 huizen maar geschikt voor voor zonnepanelen, daarvan hebben er 2 zonnepanelen,dus alle energie kan aan de buren geleverd worden ipv gas of kolen centrales.
De kosten van de installatie om het huis met aardwarmte te verwarmen variëren in de ramingen van 15 tot 20 000 euro. Nu wordt een subsidie op aanschaf in het vooruitzicht gesteld.
Waar komt dat geld eigenlijk vandaan? : ieder die belasting afdraagt vult de pot!
Tenslotte een bang vermoeden: de compressor zal van een veel hoger vermogen zijn dan het huidige pompje van de cv ketel en circulatiepomp van de vloerverwarming. Alleen de circulatiepomp vraagt een vermogen van ruim 3 kWh per etmaal: ruim 700kWh op jaarbasis.
Er vanuit gaande dat de cv met pomp 4 maanden per jaar uitstaat.
Wie kan mij zeggen wat het vermogen is van de compressor van de aardwarmte installatie?
Graag reactie en groet. M. Kuijper
Wij wonen in een appartement voor senioren in Bennebroek. Begane grond
Ik heb gas alleen voor verwarming en warm water(douche en bad).
Ik vrees echter dat wij op langere termijn erg veel zullen moeten gaan betalen om het appartement warm te houden. Ik heb daarom belangstelling voor oplossingen, die nu een investering vragen, maar die later lagere kosten opleveren. Waarschijnlijk iets als een warmtepomp Wie heeft een advies of een betrouwbare installateur. Dank alvast
ik wil de grond van mijn thuis verwarming te zette , maar niet electriche, wat cost?
Ik heb de volgende vraag, kan je een keukenboiler koppelen op de vloerverwarming, we hebben zonnepanelen en kw stroom over en zouden graag dat benutten voor de vloerverwarming.
vr.gr.Engel
Beste lezers, Woon zelf in zuid west Noorwegen wat een iets kouder klimaat kent dan Nederland. Wij hebben een houten huis uit 1958. Na totaal renovatie gaan we een water water warmtepomp of een ventilatie/water warmtepomp aanschaffen. Eventueel lucht/water warmepomp is ook een mogelijkheid. Warmepomp technologie is een techniek die al jaren veelvuldig wordt gebruikt in Zweden maar ook steeds meer in opkomst is in Noorwegen. Deze warmepompen zorgen kunnen zowel de vloer verwarmen ( opwarming radiator ook mogelijk) als opwarming van drinkwater. Een minder dure maar nog steeds een kostbare investering is een ventilatie water warme pomp maar is minder efficiënt (COP: 2,5-3.0). Deze gebruikt de warme lucht in huis en warmt hiermee de vloer/ radiator en water op. Voor eventuele koude dagen is een elektrische spiraal ingebouwd om het water op te warmen. Als alternatief kan een hout kachel/haard worden gebruikt waarbij de warme lucht in het huis… Lees verder »
Beste lezers,
Wij willen ons rijtjeshuis met dubbelglas uit 1987 volledig duurzaam maken: warmte met een warmtepomp en elektriciteit uit zonnepanelen, eventueel aangevuld met windenergie.
Wij zoeken bedrijven die een (vrijblijvende) offerte kunnen maken betreffende de waterpompinstallatie.
Geachte lezer(s),
Binnen de komende twee jaar hopen mijn man en ik een duurzame woning te bouwen op een perceel grond van een halve hectaar in noord oost Groningen. Wij zijn geintereseerd in het meest duurzame vorm van energie opwekking. Alle informatie en advies is zeer welkom. Met dank voor uw moeite, en een vriendelijke groet, L.
Graag tel. contact 0529-484601 Belling
Hi, wij zijn bezig met een chalet in Zwitserland waar een zelfde systeem in 1993 is aangelegd. Systeem Sofath en nu is er steeds een probleem dat het niet werkt en dus geen verwarming.- lastig.
Nu willen wij een nieuwe installatie laten aanleggen, maar hebben geen idee wie dat goed kan doen voor een reele prijs in Zwitserland.
Iemand advies?
Dank en groet,
Albert
Albert@wwr.nl
Hallo,
Ik zoek al een tijdje naar de beste oplossing van dit soort energiebespaaders die past in mijn huis (halfvrijstaand, bouwjaar 1994, geen vloerverwarming), maar zie door de bomen het bos niet meer. Geven bedrijven die bodemwarmteinstallaties leveren / installeren een keurmerk af, bijvoorbeeld KOMO o.i.d.?
Henk, Geldrop
Beste Johan, Leuke mail maar er kloppen een aantal zaken niet: – Prijs energie genomen in Utrecht van nu (waarom Utrecht, dat is het midden van het land) – Je moet met de kosten rekenen die de burger voor de energie moet betalen. Ik heb net op de site energievergelijk.nl in Utrecht een willekeurige woning genomen en kom bij bijvoorbeeld Greenchoice voor Gas op 0,70 Euro per m3 en voor elektriciteit op 0,175 Euro per kWh. Verbruik 1500 m3 gas en 3200 kWh. Als ik alleen met een warmtepomp reken en een verbruik heb van 9500 kWh, dat heb ik ongeveer dan kom ik op 1791,16 Euro. Dat is 0,188 Euro per kWh, dat is ook hoger omdat de heffingskorting wordt verrekend over een hoger verbruik. Belangrijk is dat je uitgaat van de genoemde kosten (totaal) van deze sites en niet van de gemoemde kWh of m3 prijzen want deze… Lees verder »
Een warmtepomp is een erg goed voorbeeld van hoe er energie bespaard kan worden op verwarming en warm water (40 % van het totale nederlandse energieverbruik wordt geschat). Het principe is niet nieuw. Koelkasten en airconditioners werken met hetzelfde principe. Een koelkast transporteert energie vanuit het inwendige van de kast naar buiten de kast waar die energie in de vorm van warmte wordt “weg gegooid”. Hetzelfde doet een airconditioner. Die onttrekt energie – in de vorm van warmte – aan de woon- of slaapruimte en gooit die buiten het huis weg. Er komen dan ook in warme landen al airconditioners op de markt die die “afval”warmte niet weg gooien, maar die energie gebruiken om warm tapwater te leveren. In de warmwatertank (boiler) bevindt zich dan geen electrisch verwarmingselement, maar een warmtewisselaar. Dat scheelt niet zo’n beetje in het energieverbruik. En zo doet het ook een warmtepomp. Die onttrekt energie aan… Lees verder »
Jammer dat onderstaande techniek zo weinig wordt besproken, terwijl er zoveel voordelen aan zitten, vooral bij gebruik van een warmtepomp. HYDRO SYSTEMS HOLLAND BV is een productiebedrijf en verkooporganisatie van de HSH-Fiwihex®techniek (warmtewisselaar). http://www.hsh-fiwihex.com De HSH-Fiwihex®techniek wordt gebruikt om geconditioneerd te telen in (semi) gesloten kassen. D.m.v. de HSH-Fiwihex®techniek kan het klimaat in de kas vergaand gecontroleerd worden. Dit is mogelijk omdat met de HSH-Fiwihex®systemen, met water van 28-35°C verwarmd en met water van 10-12°C gekoeld kan worden. De HSH-Fiwihex®warmtewisselaar is opgebouwd uit vertinde koperen draden van 0,1 mm en capillairen met een diameter van 1,7 mm. Water stroomt door de capillairen. Lucht stroom langs de koperen draden. Het grote contactoppervlak tussen lucht en het vertinde koper verminderd in sterke mate de stromingsweerstand. Hierdoor is de warmteoverdracht van de HSH-Fiwihex®warmtewisselaars, aanzienlijk beter dan die van de warmtewisselaars die momenteel op de markt zijn. Deze warmtewisselaar dient als basis voor de… Lees verder »