Een groen dak is een ‘eenvoudig’ voorbeeld hoe je de natuur kunt gebruiken om je woonomgeving te verbeteren en energie te besparen. Een mooie stap om je huis duurzamer te maken. Andere termen die je vaak tegenkomt voor een groen dak zijn sedumdak of ecodak. Door het aanleggen van een groen dak blijft het in de zomer een stuk koeler in huis. Zulke levende daken hebben nog meer voordelen, zoals het aantrekken van plantjes en beestjes en vogels, een betere inpassing in de (landelijke) omgeving en het vertraagd afstaan van regenwater, waardoor er minder kans is op overbelasting van het riool en overstromingen. Daarnaast is een dak begroeid met sedum natuurlijk super om te zien.
1Waar let ik op bij een groen dak aanleggen?
Platte daken die niet in de schaduw liggen, zijn het meest geschikt. Op een schuin of hellend dak kun je ook plantjes laten groeien, maar deze zullen sneller uitdrogen doordat de regen wegloopt. Je zult dit dak dus vaker handmatig moeten besproeien. Ongeacht de helling van je dak is waterafvoer ontzettend belangrijk: anders blijft je dak onder water staan na een regenbui.
Sedummatten zijn in principe op alle vlakke, schuine en hellende daken (tot 65 maximaal graden) aan te leggen. De voorkeur gaat uit naar een plat tot licht hellend dak tot 25 graden. Maar let op: het dak moet dus wel voorzien zijn van de juiste waterafvoer en waterdichte dakbedekking. En van een goede constructie.
Laat je goed adviseren over de kwaliteit van je dak. Kan jouw dak het gewicht aan van de plantenmatten?
Een gemiddeld lichtgewicht sedumdak weegt ongeveer 50 kilo per vierkante meter. Dat klinkt veel, maar een grind dak van 75 kilo per m2 weegt al gauw een stuk meer. En een extensief groen dak weegt zo tussen de 80 en 200 kg per m2. Je kan hier op deze pagina meer info vinden over deze systemen.
Veel provincies, gemeentes en waterschappen geven subsidie voor het aanleggen van een groen dak. De subsidieregeling wisselt per regio, maar tot 33% van de aanlegkosten van een groen dak worden vergoedt. Hier zit een maximum van €30 per vierkante meter aan, en een maximum van €20.000 per gebouw. Of je voor subsidie in aanmerking komt en aan welke voorwaarden je moet voldoen, verschilt per gemeente. Je kan op onze subsidiewijzer hier zien of jij in aanmerking komt voor een subsidie voor een groendak.
Je kunt ervoor kiezen zelf een groen dak aan te leggen of het te laten doen. Je eigen groendak aanleggen is goedkoper en niet moeilijk. Met praktische tutorials en tips van groen dak specialisten is het aanleggen van een groen dak goed te doen! Je kunt dan het beste kiezen voor sedum casettes. Deze kant-en-klare bakken leg je als legoblokjes op je dak en je minder complementaire materialen nodig (zoals grind en onderdoeken). Dit systeem is iets duurder maar eenvoudiger aan te leggen dan sedum matten. Wij zouden dus zeker adviseren om zelf je groendak aan te leggen, als dat voor jou mogelijk is.
Volgens Milieu Centraal lopen de aanlegkosten van een groen dak nogal uiteen. Van 30 euro per vierkante meter voor een sedumdak tot 120 euro per vierkante meter voor een intensief begroeide daktuin. Maar, het soort dakbedekking, de kwaliteit van het huidige dak en de helling van het dak spelen allemaal een rol in de prijs van een groen dak. Als je besluit om je groene dak aanleggen uit te besteden, kijk dan of de dakleggers ook onderhoudsabonnementen aanbieden.
Zonnepanelen in combinatie met een groendak kan en is zelfs een heel goed idee. In het interview met groen dak expert Nick Baltus verderop op deze pagina, leerden wij dat zonnepanelen op een koeler dak beter renderen. Tip van Nick als je deze 2 wilt combineren: Het makkelijkste is om eerst een zonnepanelen installateur in te schakelen en daarna de daktuin te laten leggen.
Voor het aanleggen van een groendak heb je niet alleen plantjes nodig. Een aantal benodigde materialen zijn:
- Dakgrind om langs de dakranden en obstakels te leggen. Het grind zorgt ervoor dat regenwater weg kan spoelen.
- Onderdoek om je dakbedekking te beschermen.
- Bladvangers om vuil en bladeren uit je dakgoot te houden.
- Dakrandprofielen om een scheiding te creëren tussen het dak van de buren en jouw groendak (tenzij je buurman ook wilt meegenieten van jouw groendak natuurlijk).
Goed om te weten: De groendak aanbieders bieden een compleet pakket, waarbij de hoeveelheid materialen zijn afgestemd op het formaat en type dak.
Kies voor sedum
Alhoewel een groen dak diverse plantensoorten kan bevatten, is de keuze voor een sedum dak de meest gebruikelijke. En niet zonder reden! Sedum is een lichtgewicht vetplant die goed bestand is tegen langdurige droogte én fikse regen. Het is dus dé ideale dakplant. In combinatie met kruiden vormt een sedumdak voor een aantrekkelijke omgeving voor dieren en insecten. Overweeg jij een groen dak aan te leggen? Wij raden sedum aan (eventueel met kruiden). Net als bijna alle aanbieders van groene daken.
Mos en gras minder geschikt
Voor de populariteit van sedum, was mos het meest voorkomende groen op daken. Mooi, dat zeker, maar niet zo praktisch. Het nadeel van mos als groen dak is dat het weinig wortels heeft en daarom vliegt het bij een stevige wind van het dak. Ook droogt het snel uit en verdort het met een sterke zon. Een groen dak met alleen maar grassoorten zie je niet vaak. Dit heeft te maken met het gewicht. Grasdaken zijn namelijk een stuk zwaarder (diepere wortels dus meer ondergrond nodig) en zijn daarmee voor veel daken ongeschikt. Bovendien doet een grasdak niet veel voor de biodiversiteit.
2. Offertes opvragen om aan de slag te gaan met je dak vergroenen
Wij hebben de leveranciers van groene daken die wij eruit vinden springen met elkaar vergeleken. Onderstaande zijn voor ons de top 3 beste groendak bedrijven. Welke heeft jouw voorkeur? Vraag eenvoudig offertes aan! Bij deze leveranciers kan je het laten leggen en zelf leggen. Je wordt ondersteund door deze bedrijven met duidelijke tutorials.
1. Het Groene Loket
2. Dakvergroeners
3. Ecoroof
4. Simply Sedum
Zo vraag je de vrijblijvende offertes aan:
De verschillende groen dak systemen
Veel van de groen dak aanbieders gebruiken verschillende namen voor de groendak systemen die ze aanbieden. Hieronder vind je het gewicht per vierkante meter. Ze maken vaak al een duidelijk onderscheid in ´lichtgewicht´ en ´normaal´. Ook staat er meestal vermeld hoeveel het sedum aan water kan absorberen in liter per m2 (meer water absorptie betekent een zwaarder groendak). Meer water is goed voor de planten en zorgt voor een betere koeling, maar zorgt ook voor meer gewicht per M2. Deze informatie in combinatie met de dakberekening helpen je het juiste groendak pakket te kiezen.
TIP: Vraag na of de groen dak expert de berekening voor jou kan maken. Zo niet, vraag dan een specialist op dit gebied. Vaak werkt de groen dak expert samen met zo´n dakinspecteur waarmee hij jou in contact kan brengen.
Aanbieder | Product | Verzadigd gewicht – kg/m2 | Waterhoudend vermogen – l/m2 | Hoogte – mm |
Dakvergroeners | Lichtgewichtsysteem | 40-45 | 31 | 61-70 |
Lichthellend systeem | 100 | 46 | 90 | |
Sedumtray casette | 65 | 20 | 90 | |
Sedumtray lichtgewicht | 50-55 | 27 | 80 | |
Ecoroof | Sedum casette | 40-72 | – | 60 |
Simply sedum | Sedum casette | 80 | 31 | 80 |
Sedum mat | 45 | 27 | 20-40 |
3Interview met een groen dak expert
Wij hebben met Nick Baltus een interview gehad. Hij heeft jaren ervaring met groene daken. Met hem zijn we door de veelgestelde vragen rond daktuinen gegaan.
Zeker. Op de bovenste verdieping kan het tot 4 graden koeler zijn met een groen dak. Het water en het groen zijn zeer goed in het absorberen van de hitte. Ook in de omgeving buiten kan je het temperatuurverschil voelen, tot wel 2 graden.
Onze standaard lichtgewicht matten wegen 50 kilo per m2. Een normaal grind dak weeg 75 kilo, dus dat zou geen problemen moeten opleveren. Als je op je dak kan lopen zonder problemen, dan kan het wel. Er is niet een bepaald bouwjaar dat wij hieraan kunnen hangen als vuistregel. Als je twijfelt bieden wij (en andere aanbieders) een dakinspectie aan. Dan kijken we naar de staat van het dak.
We bieden geen garanties, alleen advies. Als na de dakinspectie er twijfel is over de kwaliteit van het dak, kan je beter een dakdekker langs laten komen om het dak te laten repareren. En daarna bij ons terug komen.
Onderhoudt of veranderingen aan je dak als de tuin er al ligt kan wel. Maar zal wel moeilijker zijn. Als je bijv. op een plat dak nog een isolatielaag wilt leggen, of zonnepanelen. Dan adviseren we je dit eerst te doen en daarna pas het groene dak aan te leggen.
Het is normaal voor de klant vooraf te betalen. Wij moeten van tevoren de kosten maken om de spullen in te kopen. Bij een webshop betaal je meestal ook eerst en krijg je daarna je pakketje.
Bij de doe-het-zelf variant van de daktuin geven we van tevoren aan welke dag de bezorging is. Je krijgt je een half uur van tevoren een belletje. De pallet wordt bij jou voor je huis neergezet. We hebben natuurlijk uitgebreide filmpjes hoe je dit kan aanpakken en je kan het ook laten doen. Binnen 24-48 uur na de bezorging moet het groen wel op je dak liggen, anders is het slecht voor het sedum.
Hoe meer meters je laat leggen, hoe lager de meterprijs. Dus het kan goed zijn met de buurt gemeenschappelijk een offerte aan te vragen. Dan kan je mogelijk korting krijgen.
In de sector worden meestal wel goede plantjes geleverd. We horen niet veel slechte verhalen, ook niet over de concurrenten.
Met 2 keer per jaar kan je het op zich redden. Maar dat wisselt ook per dak. We hebben ook daken gezien die het goed doen zonder onderhoud, maar dat raden we niet aan. In droge weken is wat water nodig.
De voornaamste reden dat er een systeem wordt aangeboden is het beschermen van je dak. En voor de opslag van het regenwater, zodat de planten niet verdrogen en dit goed wordt afgevoerd. Voor losse planten is het gewoon meer een uitdaging om te overleven. Maar het kan natuurlijk wel.
De beste soorten zijn degene die in de bestaande systemen zitten die je koopt bij de groendak leveranciers. Daar zijn ze door de jaren heen op uitgezocht. Deze planten zijn voorgekweekt en goed weerbaar.
En sommige matten zijn beter in bepaalde zaken dan andere. Er zijn bijv. ook wildflower matten, die wat beter zijn voor daken en de insecten. Er kan wel heel veel. Maar je daktuin wordt wel zwaarder en duurder. Veel partijen hebben dit niet zo duidelijk op de site staan, maar je kan er gewoon naar vragen.
Ja, dat is zelfs een hele goede combinatie. Wij werken samen met een zonnepanelenleverancier, Rorije-elektrotechniek. Dit doen we al jaren en we hebben nog geen problemen ervaren. Je kan elkaar wel voor de voeten lopen. Het is het makkelijkste om eerst de panelen te laten leggen, daarna de daktuin. Zonnepanelen op een koeler dak renderen gewoon beter. Daardoor krijg je een hoger rendament. Sempergreen heeft hier ook onderzoek naar gedaan. Daaruit blijkt dat deze combinatie juist goed werkt. Wij kunnen gewoon wat grind om de tuintjes heen leggen, zodat er niet over de panelen heen kan worden gewoekerd vanuit de daktuin.
Als je een groendak rond de airco aanlegt, hoeft de airco minder hard te loeien. Dat kan sterk oplopen aan kostenbesparing.
En je dak isoleren is natuurlijk altijd goed. Een groen dak koelt, maar isoleert niet echt goed. Voor de zomer kan dit een fors verschil maken voor de hitte in je huis, zeker voor een bovenwoning.
Olivijn haalt ook CO2 uit de atmosfeer. Maar het wordt nog nauwelijks verkocht. Het is op dit moment nog iets duurder. Ik denk dat het kantelpunt nog moet komen. De schaarste van riviergrind merken we op dit moment nog niet. Ik verwacht wel dat we steeds meer naar duurzame varianten als Olivijn toegaan. Je kan bijv. ook perzikpitten kopen, dat is ook duurzamer.
Ikzelf vind het grootste voordeel het verhogen van de biodiversiteit. En je hebt daarnaast wel iets van energiewinst. Je koelt je dak en je ontlast het riool.
Ja, zeker. Een groen dak voor de schuur is zelfs de meerderheid van de vragen. Een schuurtje is vaak heel zichtbaar, dus dit helpt enorm met het verbeteren van de uitstraling van je huis.
4. Voordelen van een groen dak aanleggen
5. Soorten groene daken
Er zijn grofweg 2 verschillende soorten groene daken:
- Een intensief groen dak is letterlijk een tuin op je dak. De begroeiing bestaat meestal voor een groot deel uit grassen, kruiden, struiken en zelfs volwassen bomen waarnaast ook dikwijls paden en terrassen aanwezig zijn. Een dergelijk groendak is behoorlijk zwaar dus niet zomaar overal toe te passen. Vaak moet een speciale constructie gemaakt worden. Intensieve groendaken zijn niet zelfregulerend en zijn onderhoudsintensief. Zelfs een lichte variant vergt een substraatlaag van mimimaal 8 cm bij een plat dak en minimaal 15 cm bij een hellend dak.
- Extensieve groene daken zijn eigenlijk de meest bekende groene daken, die door de meeste huidige aanbieders worden aangeboden. Extensieve groen daken zijn dunner en lichter. Er is meestal geen aangepaste constructie nodig waardoor ook bestaande bouw geschikt kan zijn. De begroeiing bestaat uit sedums, mossen, vetplanten en kruiden. Onderhoud is minimaal. Sedumdaken kunnen in principe licht uitgevoerd worden: een substraatlaag van 3 cm kan voldoende zijn.
Een groendak heeft geen isolerende werking, dit omdat het systeem vochtig is. Uiteraard heeft een groendak wel dezelfde voordelen. Koeler in de zomer, warmer in de winter.
6. Hoe leg ik zelf een groen dak aan?
Verschillende aanbieders hebben hiervoor heldere instructie fragmenten gemaakt!