Jaarlijks gooien we wereldwijd 50 miljoen apparaten weg. Het afdanken van elektronische apparaten, ofwel e-waste, is een van de snelst groeiende milieuproblemen. E-waste bevat plastic en giftige stoffen, dit tast de natuur en dus onze leefomgeving aan. Binnen Europa is de ‘Right to Repair’ wetgeving sinds 2021 aangenomen om e-waste te verminderen.
De ‘Right to Repair’ wetgeving stelt fabrikanten verplicht om hun apparaten makkelijker repareerbaar te maken voor consumenten. Deze nieuwe wet wordt gezien als één van de belangrijke stappen van het EU-plan om tegen 2050 een circulaire economie te hebben. Bij Duurzaam Thuis zien we dat het ‘Right to Repair’ invloed uitoefent op onze consumptiemaatschappij: steeds vaker kiezen consumenten voor het repareren en verbeteren van bestaande apparaten. In dit artikel lichten we deze duurzame en kostenbesparende ontwikkeling uit.
Het ‘Right to Repair’ (recht om te repareren) komt voort uit de groeiende bezorgdheid over e-waste en de beperkte toegang voor consumenten tot reparatie-documentatie, reserve-onderdelen en gereedschappen die fabrikanten vaak opleggen met betrekking tot het repareren van bestaande apparaten. Dankzij het ‘Right to Repair’ is dit veranderd en ontvangt de consument nu:
- Vrijheid in reparatiemogelijkheden: Het ‘Right to Repair’ streeft ernaar consumenten de vrijheid te geven om producten zelfstandig te repareren. Of biedt de mogelijkheid om kapotte apparaten te laten repareren bij onafhankelijke reparatiewerkplaatsen. Als een elektronisch apparaat – zoals een smartphone, laptop of huishoudelijk apparaat – kapot gaat worden consumenten dankzij het ‘Right to Repair’ niet gedwongen om het apparaat bij de fabrikant of geautoriseerde servicecentra te laten repareren.
- Toegang tot onderdelen en documentatie: Het ‘Right to Repair’ streeft ook naar betere toegang tot reserve-onderdelen, reparatie-documentatie en gereedschappen. Fabrikanten boden vaak beperkte beschikbaarheid van deze bronnen, waardoor consumenten gedwongen werden om hele apparaten te vervangen of te betalen voor dure reparaties. Dankzij het ‘Right to Repair’ hebben consumenten meer toegang tot onderdelen en documentatie, waardoor reparaties betaalbaarder en duurzamer zijn.
De ‘Right to Repair’ beweging heeft een positieve impact op het milieu. De levensduur van producten wordt verlengd en hiermee vermindert de hoeveelheid elektronisch afval. Daarnaast biedt het ‘Right to Repair’ financiële voordelen. Reparatieservices van fabrikanten zijn vaak duur en de vrijheid in reparatiemogelijkheden opent de deur naar andere reparatie-opties. Dit kan leiden tot lagere reparatiekosten en uiteindelijk tot kostenbesparingen voor de consument.
Het repareren van apparatuur, weten we nog hoe dat moet? Vroeger was de reparatie van eigendommen veel gebruikelijker. In de huidige tijdsgeest zijn vooral mensen met een ambacht in staat om praktische zaken te regelen. Voor veel consumenten is het eenvoudiger en aantrekkelijker om een nieuw apparaat te kopen. Repair Cafés brengen hier verandering in: zij stimuleren de reparatie van kapotte spullen middels informele bijeenkomsten waar mensen samenkomen om kapotte spullen te repareren onder begeleiding van vrijwillige reparateurs.
In een Repair Café kun je terecht met een breed scala aan spullen die gerepareerd moeten worden. Het kan gaan om elektronische apparaten zoals smartphones, laptops, tablets, printers, keukenapparatuur, stofzuigers, enzovoort. Daarnaast kun je er ook terecht met kleding, fietsen, meubels, speelgoed en andere huishoudelijke voorwerpen. De vrijwillige reparateurs in een Repair Café hebben vaak verschillende specialiteiten en vaardigheden. Ze proberen samen met jou de oorzaak van het defect te achterhalen en waar mogelijk de reparatie uit te voeren. Soms is het een eenvoudig probleem dat ter plekke kan worden opgelost, terwijl voor complexere problemen een vervolgafspraak kan worden gemaakt.
Het Repair Café biedt consumenten de mogelijkheid om hun spullen een langer leven te geven en helpt zodoende bij het verminderen van afval. Daarnaast brengen deze Cafés een mentaliteitsverandering op gang door te laten zien dat repareren soms eenvoudiger is dan je denkt. Heb je al zin om aan de slag te gaan? Zoek dan een Repair Café bij jou in de buurt. Met het ´right to repair´ verwachten we dat deze beweging een forse impuls krijgt.
Dankzij de groeiende belangstelling voor doe-het-zelf-reparaties is er een opkomst van webshops die losse onderdelen van apparaten verkopen. Deze webshops bieden consumenten gemakkelijke toegang tot reserveonderdelen die ooit moeilijk verkrijgbaar waren. Voorheen hadden fabrikanten vaak een gesloten benadering, waarbij ze alleen gecertificeerde reparateurs toegang gaven tot onderdelen en reparatie documentatie. Dit maakte het voor consumenten lastig om zelfstandig reparaties uit te voeren of een onafhankelijke reparatiewerkplaats te vinden die de benodigde onderdelen kon verkrijgen. Als gevolg hiervan werden veel apparaten weggegooid of vervangen, zelfs als ze nog te repareren waren.
Met de ‘Right to Repair’ beweging en de opkomst van webshops met een breed scala aan onderdelen krijgt de consument de mogelijkheid om specifieke onderdelen te vinden voor reparatieprojecten. Dit omvat onderdelen zoals schermen voor smartphones, batterijen voor laptops, printplaten voor huishoudelijke apparaten en nog veel meer.
Dat het ‘Right to Repair’ aan het normaliseren is en steeds toegankelijker wordt voor consumenten is ook te zien aan de Self Service Repair-dienst van Apple. Het miljardenbedrijf maakt zijn Self Service Repair-dienst beschikbaar in een aantal Europese landen. Via deze service kunnen consumenten reparatie gereedschap en reserveonderdelen voor bepaalde iPhones en MacBooks aanschaffen. Zo ga je via Fixje.nl zelfstandig aan de slag met een kapotte iPhone. Dit is een van de platforms die specialist is op het gebied van iPhone onderdelen. Zo wordt het steeds makkelijker samen met de uitgebreide iPhone reparatiehandleiding, video’s en gereedschap om zelf een iPhone te repareren.
Zie jij het toch niet zitten om zelfstandig aan de slag te gaan met de reparatie van je iPhone? Dan bieden bijvoorbeeld de refurbished iPhones van Fixje in tegenstelling tot de aanschaf van een geheel nieuw product een duurzame en goedkope uitkomst. Refurbished producten zijn items die al eerder in gebruik zijn geweest. Ze worden door deskundigen gecontroleerd, gerepareerd en getest om vervolgens door te gaan voor een tweede leven. Vooral op het gebied van mobiele telefoons is refurbished een trend. Dankzij de technische en deskundige opknapbeurt verkeren refurbished smartphones vaak in een goede staat.
De toegang tot onderdelen en documentatie van grote fabrikanten, Repair Cafés en refurbished alternatieven tonen een transitie. Voor consumenten biedt het ‘Right to Repair’ de mogelijkheid om zelfstandig aan de slag te gaan en producten een langer óf tweede leven te geven. Zodoende keren we het tij tegen de wegwerpmaatschappij en zetten we mooie stappen richting een circulaire economie. We verwachten dat met het ´right to repair´ dat initiatieven als de repair café´s en webshops met losse onderdelen een enorme impuls gaan krijgen, waardoor onze spullen langer mee kunnen gaan.
Zoals Babette Porcelijn in haar boek de verborgen impact al liet zien is de consumptie van spullen verreweg de grootste vervuilende factor in ons leefgedrag. Groter dan energie of voedsel. Als wij al deze spullen een stuk langer leven kunnen geven is dat een enorm belangrijke stap naar een meer duurzame wereld.
Ik ben helemaal voor repareren en hergebruik en dergelijken, maar pas wel op, apparaten kunnen erg energie-onzuinig zijn t.o.v. een nieuwere variant.