10 tips voor decentrale energieopwekking initiatieven

In energieland zal het de komende jaren flink gaan veranderen. Steeds meer mensen worden zelf energieleverancier door de aanschaf van zonnepanelen of windmolen. Daarnaast zie je steeds meer kleine lokale initiatieven om in een klein collectief energie op te wekken. De kansen voor energiebesparing en duurzame energieconcepten op lokaal niveau zijn enorm. Onze huidige energie infrastructuur blijkt echter vaak belemmerend te werken. Veel lokale initiatieven lijken hierdoor vroegtijdig te stranden en dat is jammer. Lees ook: energienet moet slimmer en met gelijkspanning Bureau DWA voor Installatie en Energieadvies heeft samen met een aantal experts op het seminar Energie (DE)centraal 10 kritische succesfactoren opgesteld, die van een lokaal energie project een succes kunnen maken. Deze factoren zijn naar voren gekomen uit een aantal projecten uit de praktijk als Energievoorziening Vaartsche Hoek (DEVA), Vestia Energie, Paleiskwartier ’s-Hertogenbosch en Geothermie Den Haag. Met de volgende 10 factoren dient rekening gehouden te worden bij de start van een project om decentraal energie op te wekken. 1. Zorg voor draagvlak en betrek vanaf het begin alle belanghebbende partijen.

• Tenminste één kartrekker binnen het project is noodzakelijk
• Onderling vertrouwen van betrokkenen is belangrijk
• Maak heldere en transparante afspraken. Een grote ‘machtige’ partij zoals bijvoorbeeld de lokale overheid, kan de besluitvorming helpen te versnellen.

2. Groot uithoudingsvermogen is noodzakelijk en vereist ambitie en leiderschap 3. Probeer steun te zoeken bij lokale en provinciale overheid 4. Probeer niet het ‘technische’ wiel opnieuw uit te vinden

• Maak gebruik van bewezen concepten en probeer deze verder te optimaliseren
• Kies voor één of enkele bewezen concepten . Veel maatwerk- of veel standaardoplossingen naast elkaar zorgen voor onnodige complexiteit.

5. Zoek kruisbestuiving tussen lokaal initiatief en (grote) professionele partijen

• Lokale initiatieven zijn ‘Klein en aaibaar’, bottom-up geïnitieerd, vaak wijkgeoriënteerd met sterke betrokkenheid van bewoners en lokale overheid.
• Grote partijen, energiebedrijven, beschikken over een professionele organisatie en beschikken over een lange adem.

6. Lange termijn horizon is essentieel

• Lange termijn is tenminste 15 jaar
• Richt je organisatie en contracten in voor de lange termijn
• Bouw flexibiliteit in contracten in (wees redelijk, timmer niet alles dicht)
• Zorg bij de inrichting van de organisatie voor gezamenlijk rendement en, een blijvende win-winsituatie voor alle betrokken partijen . Hierdoor worden tegenstellingen (afnemers, gemeenten, ontwikkelaars) gedeelde belangen.

7. Wetgeving is vaak complex, creëer zover mogelijk duidelijkheid

• Veel onduidelijkheid door wijzigingen warmtewet
• Manage verwachtingen gebruiker goed

8. Schrijf NIET onder de prijs in! Zet een project neer waar je trots op kunt zijn! 9. Redeneer niet vanuit een technisch concept naar een organisatorische case

• Zorg ervoor dat je de aspecten techniek, financieel, organisatie en juridisch in alle fasen van het project integraal meeneemt
• Voor woningcorporaties: stop het DE-systeem in een aparte juridische entiteit

10. Minimaliseer risico en sluit prestatiecontracten af om rendement te halen

• Leg benoemde risico’s weg bij die partijen, die de risico’s kunnen beheersen
• Hanteer prestatiecontracten met bonus/malus afspraken om goed functionerende installaties te krijgen. Dit bevordert de financierbaarheid van duurzame energiesystemen en voorkomt negatieve publiciteit over niet-functionerende systemen
• Neem geen verantwoordelijkheden voor risico’s van andere partijen over. Je kunt niet alles voor anderen oplossen

Deze punten werden benoemd tijdens het door DWA georganiseerde seminar Energie (DE)centraal.