Tijd voor een duurzame tuin! We kunnen ons soms enorm druk maken als het gaat om de aanleg van een nieuwe weg of ontwikkeling van een nieuwbouwproject, terwijl we vaak ons eigen stukje buitenruimte, de tuin, vergeten. Dat is jammer, want je eigen natuurgebiedje in een duurzame tuin veranderen is onwijs belangrijk voor de natuur en de insecten. Dit is wat je verder moet weten over het aanleggen van een duurzame tuin.
1Bomen en planten zaaien
Bomen in een duurzame tuin zorgen ervoor dat de lucht schoner wordt, zorgen voor verkoeling en trekken insecten aan. En hoe fijn is het om vogels in de boom te hebben of appels te plukken uit je eigen appelboom? Help het milieu een handje en plant daarom een boom in je tuin of kies voor een zonneboom. Ook een plant of eigen moestuin is een goed idee. Je kunt ook je eigen zaaipotjes maken.
Een fruitboom of toch maar een zonneboom?
Adopteer een appelboom
Bomen planten
De idealen van de moestuin
Zo maak je je eigen zaaipotjes
2Verticaal tuinieren
Een kleine tuin kan ook duurzaam worden, zelfs op een balkon kun je aan de slag. Verticaal tuinieren is dan een goede optie. Je kunt speciale systemen kopen om op te hangen, maar een verticale tuin zelf maken kan ook. Met een palet of PET-flessen en wat touw kom je al een heel eind. Een andere optie is een groen dak aanleggen.
Groen dak aanleggen
Dit zijn de voordelen van een verticale tuin (en zo maak je er zelf een)
Eindelijk een groendak voor je hond of kat!
Creatief tuinieren met petflessen
3Insecten en dierenoverlast in de tuin op een natuurlijke manier voorkomen
Overlast van insecten en dieren in de tuin is niet prettig. We raden je aan om insecten te bestrijden zonder gif, op een natuurlijke en zo diervriendelijk mogelijke manier dus. Zet tegen pissebedden of mieren bijvoorbeeld natuurlijke vijanden in. Ook slakken bestrijden of bladluis bestrijden op planten kan op een duurzame manier. Net als overlast van katten voorkomen.
Slakken bestrijden in je tuin op een diervriendelijke manier
Pissebedden bestrijden op een natuurlijke manier
Mieren bestrijden: een geduchte tegenstander
Bladluis bestrijden op planten
Voorkom kattenoverlast. Het beste middel tegen katten in de tuin en tegen kattenpoep.
4Insecten en dieren helpen voor jouw duurzame tuin
insectensterfte is een groot probleem. Het belangrijkste dat jij kan doen is geen gif te gebruiken in je tuin. Zie ook onkruid bestrijden hieronder. Maar je kan ook de dieren in je tuin een huisje bieden of wat extra eten in de koude winter. Maak zelf bijv. een voederhuisje voor vogels of zet een plek neer waar de insecten in je tuin kunnen schuilen.
Een voederhuisje maken voor vogels: zo doe je dat
Start nu je eigen insectenhotel
Alles over bijensterfte en wat jij daaraan kunt veranderen
Insecten sterven uit – wat je kunt doen om insectensterfte te voorkomen
5Onkruid natuurlijk bestrijden
Insecten de ruimte geven betekent ook onkruid bestrijden zonder gif, op een duurzame manier dus. Er zijn genoeg planten of natuurlijke vijanden van insecten die net zo goed werken. Ook groene aanslag verwijderen zonder gif is belangrijk, met omstreden producten zoals RoundUp dood je namelijk de insecten die in de bodem leven.
Onkruid bestrijden op een duurzame manier doe je zo
Groene aanslag in tuin natuurlijk verwijderen
Groene aanslag verwijderen met soda of groene zeep
Onkruid en aanslag verwijderen zonder gif
Duurzaam en natuurlijk tuingereedschap schoonmaken
6Hergebruik regenwater
Regenwater hergebruiken door een regenton aan te schaffen is ook een mooie toevoeging aan je duurzame tuin. Tijdens droge dagen kun je met het water je planten, zowel buiten als binnen, water geven. Een simpele milieuvriendelijke oplossing die veel oplevert en water bespaard! Ook in een verticale tuin is een regenton mogelijk om automatisch de planten water te geven.
Hergebruik regenwater: de regenton is terug!
Voorjaar, tijd voor een regenton of regenzuil.
Welke regenton moet ik kopen?
Slimme verticale tuin met regenton
Hergebruik regenwater
7Subsidies voor een duurzame tuin
Vanuit de gemeenten wordt ook gestimuleerd om je tuin te verduurzamen. Er zijn alleen grote verschillen wat er beschikbaar is per gemeente. Kijk voor de subsidie op regenwater, groene daken of voor je tuinegels verwijderen bij onze subsidiewijzer of er in jouw gemeente subsidies zijn.
Subsidie afkoppelen regenwater
Subsidie groen dak
Subsidie tuintegels verwijderen
Wat is een duurzame tuin?
Duurzaamheid betekent dat iets blijvend en slijtvast is. In de tuin betekent dit dat de planten de kans krijgen om fysiologisch volwassen te worden, dat de bodemvormingsprocessen optimale kansen krijgen, en dat dieren zich er thuis voelen. Daarvoor is het element tijd nodig, een duurzame tuin moet rust hebben om zich volwaardig te ontwikkelen. Een duurzame tuin moet letterlijk en figuurlijk de kans krijgen om te groeien. En wat is er mooier als er ieder jaar dat ene plantje op die ene plek weer begint op te bloeien en de insecten en vogels weer terugkomen.
Tuintrends zijn niet zo duurzaam
Tuinieren is weer helemaal hip en steeds meer mensen zijn weer in de tuin te vinden. Alleen zijn de meeste tuintrends niet erg duurzaam. De tuin moet voldoen aan het modebeeld en wordt daardoor gekenmerkt door: tijdelijkheid, vervangbaarheid en continue verandering. Op TV en in de grote tuincentra worden we aangespoord om elk jaar te kiezen voor een nieuw thema en om onze tuin weer helemaal om te gooien. En dat is nou net wat een duurzame tuin niet is!
‘Wat belangrijk is om in je achterhoofd te houden is om niet meer te kopen dan nodig’
De huidige trend van een duurzame tuin juichen we natuurlijk wel toe. Wat belangrijk is om daarbij in je achterhoofd te houden is om niet meer te kopen dan nodig. Je kunt ook prima voederhuisjes voor vogels van PET-flessen maken, een verticale tuin met spullen die je al in huis hebt of kijk eens in de kringloopwinkel. Als je toch een nieuwe aankoop doet, let er dan op of het lang meegaat en of het van gerecycled materiaal is in plaats van plastic.
Kleine tuin of grote tuin
Wie denkt dat je een groot stuk grond moet hebben voor een duurzame tuin, heeft het mis. Je hoeft echt geen halve hectare grond te hebben, zelfs het kleinste balkonnetje of tuintje is om te toveren naar een duurzaam groen paradijsje. Zo kun je op een balkon prima verticaal tuinieren. Als je daar bepaalde soorten kruiden of bloemen in plant, trek je insecten aan. Win-win, een duurzame tuin voor jezelf en je gaat insectensterfte tegen.Kenmerken en tips duurzame tuin
Een echte ecologisch verantwoorde duurzame tuin vereist vaak een andere manier van denken. Boeken en experts kunnen daarbij helpen. Hierbij toch alvast enkele kenmerken en tips:
- Kies voor inheemse plantensoorten en laat de natuur bepalen welke planten zich natuurlijk handhaven. Inheemse plantensoorten trekken bijen en vlinders aan, wat ook bijdraagt aan het tegengaan van insectensterfte in Nederland. Planten zoals de gewone brunel (Prunella vulgaris) en de zwarte toorts (Verbascum nigrum) zijn goede opties. In dit artikel geven we meer tips over bloemen, planten en kruiden die bijen aantrekken.
- Net als in de natuur kent een duurzame tuin een gelaagde begroeiing. Je eerste laag is bijvoorbeeld bomen, de tweede laag klimplanten of struiken en daarna komen de varens, planten en bolgewassen.
- Een duurzame tuin is relatief onderhoudsarm door een doordachte ‘samenwerking’ met de natuur. Kies daarom bomen en planten, uit dezelfde plantenfamilie bijvoorbeeld, die goed samen gaan. Bepaalde soorten versterken elkaar namelijk en groeien samen beter. Zo kun je in de moestuin prima fruitstruiken hebben staan met daarnaast Oost-Indische kers. Hier vind je een lijst van goede en slechte combinaties.
- De duurzame tuin streeft naar een harmonieus samenleven tussen mens, plant en dier. Dat wil zeggen: veel planten die insecten aantrekken, maar ook planten die bijvoorbeeld bladluizen tegengaan. In het artikel over onkruid bestrijden op een duurzame manier vertellen we je er meer over en leggen we uit dat je ook voor natuurlijke middelen kunt kiezen om nare insecten zoals pissebedden te bestrijden.