Duurzaam sinds 2007Meer dan 650 artikelenDe duurzaamste oplossing
Kerstboom

Wat is duurzamer? Een echte kerstboom of een kunstkerstboom?

Elk jaar ontstaat een (niet zo vredige) discussie tussen kamp ‘echte kerstboom’ en kamp ‘kunstkerstboom’. De een wordt enthousiast van het ontbreken van rondslingerende dennennaalden en de snelheid waarmee de kunstboom staat opgetuigd, terwijl de ander geniet van de dennengeur en de traditie van het uitzoeken van de boom. Maar wat is eigenlijk duurzamer? De romantische echte kerstboom, of de praktische kunstkerstboom?

Echte kerstboom duurzamer

Uit meerdere onderzoeken blijkt dat een kerstboom uit de natuur milieuvriendelijker is dan een kerstboom van plastic. Volgens een Australisch onderzoek veroorzaakt een echte boom bij het proces van kweken, transporteren, en verbranden ongeveer 3 kilo CO2-uitstoot. Bij de productie van een plastic boom is dat bijna 48 kilo CO2. Dat betekent dat een kunstboom na 16 jaar pas duurzamer is dan een echte kerstboom.

Onderzoekers van Boom in Business komen tot hetzelfde resultaat. Zij leggen uit dat de twee soorten bomen in verschillende fases
van hun levensduur verschillende maten van milieubelasting veroorzaken. Maar, zeker als een echte kerstboom gecomposteerd wordt, is deze milieutechnisch een betere keuze.

Let wel op: het vergelijken van de gevolgen van de productie en verwerking van de twee soorten bomen blijft lastig. De effecten op het milieu zijn namelijk erg verschillend, en kunnen eigenlijk niet zomaar opgeteld worden. Zo verschilt de mate van duurzaamheid van echte bomen door de manier waarop ze geteeld worden, en zijn er inmiddels veel nepbomen die gemaakt worden van duurzame(re) materialen.

Wanneer is een kunstkerstboom duurzamer?

Volgens de verschillende onderzoeken is een kunstboom dus op langere termijn vermoedelijk beter voor het milieu. Maar deze termijn wordt vaak niet gehaald, door verschillende factoren. Onder andere gebruikte materialen, transport (waar komt de boom vandaan) en mogelijkheden voor recycling (is het plastic te scheiden van het metaal bijvoorbeeld) spelen een rol. De eerste vraag die bij ons opkomt is: ‘hoe lang gaat een kunstboom eigenlijk mee?’. Daar is nog geen onderzoek naar gedaan, en dit is ook moeilijk te onderzoeken. De technische, optische en modische levensduur van elke boom verschilt namelijk. Technisch zal een kunstboom de 10 of zelfs 20 jaar wel halen, tenminste als de mogelijk geïntegreerde verlichting het ook zo lang blijft doen. Optisch heeft ook een kunstboom last van slijtage. De “plastic” naalden breken af, de opgespoten kunstsneeuw vergeelt, en de boom wordt steeds stoffiger, terwijl deze lastig te reinigen is. Modisch gezien is het maar de vraag hoe lang een kunstboom meegaat, aangezien mensen het prettig vinden om zo nu en dan een “nieuwe” te kopen. Een grotere, kleinere, andere vorm. Kortom, wij vragen ons af of het realistisch is dat mensen een kunstboom daadwerkelijk minimaal 10 of mogelijk zelfs 20 jaar blijven gebruiken. Niemand is in staat om goed in te schatten hoe lang je een kunstboom gebruikt, je kunt hoogstens de intentie uitspreken om een kunstboom voor lange termijn aan te schaffen.

Beterboompje

Duurzame kerstboom initiatieven

  1. Op www.duurzame-kerstbomen.nl kun je een kerstboom kopen, en deze vervolgens weer inleveren in januari. De ingeleverde bomen worden daarna definitief herplant, en zorgen weer voor zuurstof!
  2. Bij Beter Boompje kun je een biologische kerstboom kopen. Zij planten voor elke gekochte kerstboom twee herbruikbare biologische adoptieboomstekjes in het BeterBoompje Kerstbomenbos. Zo zorgen ze er voor dat er de komende jaren genoeg adoptiekerstbomen met kluit komen, en er minder wegwerpkerstbomen nodig zijn.
  3. Bij Adopteer een Kerstboom huur je een kerstboom die in januari wordt teruggeplant. Elke boom heeft een uniek nummer. Door jouw boom te registreren, kun je de volgende december je eigen boom weer adopteren. Zo krijgt je kerstboom een eigen ‘thuis’, en gaat de boom meerdere jaren mee. De bomen zijn allemaal biologisch gekweekt, zonder kunstmest of chemische bestrijdingsmiddelen. 

Meer tips voor een duurzame kerstboom

  • Koop een tweedehands kunstkerstboom
    Deze boom is toch al gemaakt, dus het is fijn als deze een tweede leven krijgt. Toch liever een nieuwe? Kies een boom van goede kwaliteit. Dan kun je deze jaren gebruiken!
  • Koop een echte boom met kluit, en plaats deze na de kerst in je tuin
    Als je dit 2 jaar achter elkaar doet met een nieuwe boom, dan kan je elk jaar de “oudste” boom weer uit je tuin halen en binnen zetten. Een boom die 2 jaar kan wortelen overleeft een periode van 3-4 weken binnen prima, mits je voldoende water geeft en er een flinke kluit aan laat zitten.
  • Koop de echte boom zo dicht mogelijk bij huis
    Of op een route waar je toch al komt. De autorit om een echte boom op te halen, kan namelijk zo veel impact hebben dat de kunstboom een duurzamer alternatief wordt!
  • Knutsel zelf een kerstboom
    Bijvoorbeeld van duurzaam resthout. Deze gaat jaren mee, en je kunt ‘m helemaal naar eigen smaak versieren. Een tip voor mensen met weinig ruimte: maak een boom op de muur met (washi) tape, of teken er een op het raam met krijtstift. Meer inspiratie voor een duurzame kerstboom vind je in dit artikel.
  • De boom weggooien
    Wil jij je echte kerstboom weggooien, doe dan niet mee aan verbranding van kerstbomen in de buitenlucht. Daarbij ontstaat namelijk veel luchtvervuiling. Lever de boom in plaats daarvan in bij de gemeente.
  • Let ook op je verlichting
    Kies bijvoorbeeld voor duurzame ledverlichting in plaats van gloeilampkaarsjes. Zet de verlichting ‘s nachts uit, net als de adapter. Meer over (het weggooien van) kerstverlichting lees je in dit artikel.
  • Ga duurzaam om met versiering
    Hoe gezellig het ook is, probeer de hoeveelheid buitenverlichting en andere kerstversiering te beperken. Deze producten verbruiken vaak elektriciteit, en het heeft veel energie en grondstof gekost om deze producten te maken en te transporteren. Tips voor het zelf maken van kerstversiering vind je in dit artikel.
Isabelle Snaauw

Isabelle is freelance redacteur bij Duurzaam Thuis. Ook in haar dagelijks leven werkt ze aan projecten die de wereld duurzamer maken. Ze weet veel van de energietransitie en subsidies, maar schrijft als vegetariër eigenlijk het liefst over duurzaam koken en eten. Isabelle heeft bij een B-corp communicatiebureau gewerkt aan diverse duurzame (overheids)projecten. Momenteel is ze communicatieadviseur bij AMS Institute, een wetenschappelijk onderzoeksinstituut dat werkt aan duurzame stedelijke ontwikkeling.

0 0 stemmen
Nieuw: Geef Artikel Score
Abonneer
Laat het weten als er

7 Reacties
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties

Niet te vergeten : jaarlijks worden er honderden ha loofbos gerooid in de kerstboomproducerende landen : Frankrijk, Polen, Denemarken en ons eigen Wallonië en dit om plaats te maken voor de kerstboomfolie. Dit rooien gaat gepaard met een totaal verdwijnen van de bosbiotoop : dieren en planten..
De aanplant van de jonge kerstboomscheuten gaat eveneens gepaard met een jarenlange bemesting en besproeiing. Daarna volgt het “oogsten” met de uitstoot van honderden traktoren, vrachtwagens, zaagmachines, …
+ internationaal vervoer + verpakking (netten) in kunststof + de uiteindelijke verbranding (na een 3-tal weken in huis)

Zou je aub je standpunt kunnen onderbouwen met een link naar betreffende onderzoek?

Alvast bedankt.

Komt uit een Australisch onderzoek van een jaartje terug. Bron: https://www.telegraaf.nl/buitenland/5560740/__Echte_kerstbomen__groener___.html?p=30,2

Duurzaamheid wordt niet alleen bepaald door de hoeveelheid uitgestoten CO2. Ook andere al dan niet schadelijke (grond)stoffen die tijdens de productie nodig zijn en/of vrijkomen moeten worden meegenomen in de Life Cycle Analysis (LCA) wil je iets kunnen zeggen over de duurzaamheid. Elektriciteit opwekken met een (bruin)kolencentrale bijvoorbeeld levert een onaangename hoeveelheid zwavel. Indien er duurzame energiebronnen (zoals bijvoorbeeld zon-, windenergie en/of biomassa) worden ingezet in plaats van fossiele brandstoffen (kolen, olie, gas etc.) bij de productie van een kunstboom verandert de (LCA) aanzienlijk ten gunste van een lagere CO2-uitstoot. Daarom ben ik benieuwd naar dat Australische onderzoek. Graag aangeven welk onderzoek u bedoelt.

Het ophalen / kopen van een natuurlijke kerstboom gebeurt doorgaans met de auto. Milieuvervuilend dus. Na kerst moeten de bomen weer door de gemeente-reiniging worden opgehaald. Ook milieuvervuilend.
Er zijn teveel factoren waarmee rekening moet worden gehouden om een eerlijke vergelijking op te maken.
Laten we ons richten op zaken die er echt toe doen: korter douchen, minder eten (weggooien), vaker met de fiets ipv de auto op pad…

Hoi,
Dank je wel voor de uitleg in het bovenstaande artikel. Ik heb jaren geleden gekozen voor een kuntst kerstboom en toen ik dit artikel begon te lezen, dacht ik, o help ben ik nou toch niet mileu vriendelijk bezig. Gelukkig toch wel. Na 18 jaar is er een tak afgebroken van onze oude kunstboom en hebben we een nieuwe kunstboom gekocht. De oude kunstboom doen we nog niet weg, want hij ziet er verder nog prachtig uit en onze zoon is er blij mee. Er is dus nog hoop op het sparen van het mileu!

Volg ons op Facebook