Je carbon footprint (koolstofvoetafdruk) is jouw effect op klimaatverandering. Maar hoe is deze opgebouwd en wat betekent dat voor jouw thuissituatie? Jouw carbon footprint houdt de totale hoeveelheid broeikasgassen in waar jij direct en indirect verantwoordelijk voor bent. Door duidelijker te hebben wat jouw impact is, kan jij ook kijken waar je jouw gedrag kan aanpassen. Zaken waarmee je de grootste impact mee hebt zijn je consumptiegedrag, hoe je eet, hoe je reist en hoe je woont.
Wat is een carbon footprint?
Het gaat bij de carbon footprint om de uitstoot die wordt gemaakt in de totale productieketen die nodig is om te voldoen aan de vraag van een groep of persoon. Dat betekent bijvoorbeeld dat Chinese uitstoot wel wordt meegenomen bij de Nederlandse carbon Footprint, als die gemaakt is om Nederlandse producten te produceren. De exportproducten die worden gemaakt in Nederland worden juist niet meegenomen. Het grootste gedeelte van de emissies van mensen komt van indirecte bronnen, zoals de uitstoot bij het maken van jouw computer. Je eigen directe emissies van bijvoorbeeld je huis of je vliegreizen vormen uiteindelijk een minderheid.
De carbon footprint van Nederlanders
In Nederland is volgens milieu centraal de gemiddelde koolstofafdruk 20 duizend kilo. Rond de 7700 kilo komt door je energiegebruik in huis en door vervoer. De rest komt door de uitstoot bij de productie van bijvoorbeeld je eten en kleding. De koolstofvoetafdruk berekenen is een complexe zaak en verschillende Inschattingen hierover kunnen verschillen. Nederlandse instituten gaan uit van verschillende standaarden.
De gemiddelde Nederlander vervuilt drie keer meer dan de gemiddelde wereldburger. Binnen Europa zijn Nederlanders één van de grootste veroorzakers van uitstoot. Zie ook deze site van de Verenigde Naties voor meer informatie over wereldwijde CO2 emissies:
De life cycle assessment
De meest gebruikte standaard methode om voor producten of industrieën de koolstofvoetafdruk te bereken is de life cycle assessment (LCA). De internationale organisatie voor standaardisatie heeft een wereldwijde standaard voor de aanpak van LCA’s opgesteld. Voor de meeste producten en energie is een LCA al opgesteld, dus kan er zo relatief makkelijk een indicatie worden gemaakt van jouw carbon footprint.
Jouw carbon footprint berekenen
Je kan bijvoorbeeld kijken op https://www.carbonfootprint.com/calculator.aspx voor een uitgebreidere inschatting van jouw carbon footprint. En je kan via de site van het Wereldnatuurfonds wat sneller een mooi overzicht krijgen van jouw afdruk. Het is wel goed er rekening mee te houden dat dit altijd een indicatie is. De productie- en afdrukketens zijn zo complex dat het heel moeilijk is een exact getal te geven. Als je een overzicht wilt van de emissies voor zaken waar jij dagelijks mee te maken hebt, kan je kijken op de site co2 emissiefactoren van de overheid.
Wat betekenen deze CO2 emissies voor jouw huis?
Om je een wat makkelijker overzicht te geven van de lasten en besparingen in jouw leefgedrag hebben wij bijgevoegde illustratie gemaakt op basis van de cijfers van oa. milieucentraal.
Zie het onderstaande fragment van milieucentraal voor enkele acties die jij direct kan oppakken. En natuurlijk kan je hier op duurzaamthuis een overzicht vinden van alle acties die bijdragen aan het verminderen van jouw CO2 Emissies.
De beste 6 acties voor het klimaat bij jouw huis op een rij
Op basis van de cijfers van oa. milieucentraal hebben wij de 6 acties waarmee je de grootste impact kan hebben op een rij gezet. De besparing zijn slechts indicatief voor een gemiddelde gezinswoning en zijn alleen zo groot als je huidige huis totaal niet op orde is. Vaak heb je al wat gedaan en is de CO2 besparing kleiner. Maar door deze orde van grote te zien kan je bijvoorbeeld wel zien dat isoleren en energie besparen goede eerste stappen zijn. En van het gas af gaan een latere stap is.
1Je huis isoleren - 4500 kilo CO2
Goede isolatie is de beste eerste stap voor duurzaam wonen. Je bespaart er veel geld én veel CO2 mee. Isolatie verdien je in zo’n 8,8 jaar terug. Veel mensen denken dat hun isolatie goed op orde is, maar in feite is drie op de vier huizen in Nederland nog slecht geïsoleerd. Dat is zonde, want isolatie is de meest effectieve manier om klimaatverandering te bestrijden.
2Neem groene stroom - 4000 kilo CO2
Overstappen op groene stroom is de makkelijkste stap met de grootste impact voor duurzaam wonen. Groene stroom is niet duurder dan grijze stroom. Er zit geen verschil tussen ‘grijze’ elektriciteit of ‘groene’ elektriciteit, behalve dat het anders is opgewekt. In Nederland wordt veel ‘groene stroom’ verkocht. Toch komt 93% van de stroom die huishoudens verbruiken nog uit fossiele bronnen. Hoe kan dat?
3Duurzaam vervoer - 3800 kilo CO2
Door dichter bij je werk te gaan wonen wordt het aantrekkelijker de auto minder te gebruiken, of zelfs helemaal niet meer te gebruiken. Dichtbij wonen is dus ook duurzaam wonen. Doe je auto gewoon weg, tegenwoordig kun je met de combinatie van openbaar vervoer, OV-fiets en deelauto’s overal gemakkelijk komen in Nederland. Als je twijfelt; probeer het eerst een maand helemaal zonder auto.
4Energie besparen - 3000 kilo CO2
5Zonnenpanelen installeren - 1.600 kilo CO2
6Van het gas af - 700 kilo CO2
Waarom is minder CO2 uitstoten belangrijk?
Een toename van CO2 deeltjes in de atmosfeer zorgt ervoor dat de warmte van de zon moeilijker weer kan ontsnappen uit de atmosfeer. Sinds de industriële revolutie stoten we meer broeikasgassen uit met fossiele brandstoffen zoals olie, kolen en gas. We kappen bossen en we houden grootschalig vee, waar ook CO2 mee vrijkomt. Door de opwarming van de aarde zal de aarde veranderen. De zeespiegel zal stijgen en sommige gebieden zullen moeilijker bewoonbaar worden. Ook zullen we meer extreme weerverschijnselen krijgen, zoals meer hittegolven. Dit zal vervolgens meer bosbranden en voedseltekorten veroorzaken. De voornaamste effecten van klimaatverandering zullen pas gemerkt worden door de generaties na ons. Om een nog leefbare planeet na te laten is het belangrijk dat we nu al inzetten op het verminderen van onze CO2 emissies. Zie voor een overzicht ook de site van milieucentraal of het KNMI (het instituur verantwoordelijk voor de weervoorspelling).
Jouw carbon footprint en je ecologische voetafdruk.
Met CO2 meet je de impact voor het klimaat. De aarde kan worden vervuild op meerdere manieren. Het totale plaatje van alle impact die je kan hebben meet je met je ecologische voetafdruk. Je carbon footprint is uiteindelijk een onderdeel van de ecologische afdruk. Hiermee wordt de totale afdruk voor het milieu bepaald en worden ook zaken als het verdwijnen van natuur en het dumpen van afval meegenomen.
Wij wonen in een officieel slecht geïsoleerd huis en gebruiken maar 1100 kWh stroom en560 kuub gas. zonder auto, geen vakanties, zeldzaam kleding kopen en altijd groenten en fruit van het seizoen, weinig vlees en vis, wel elke dag een biologisch ei, geen meubels en overbodige zooi. Dan heb ik toch automatisch een hele lage voetprint?
Dan zijn jullie zeker goed bezig! En jullie afdruk is dan inderdaad heel laag! Door gewoon weinig te consumeren heb je uiteindelijk de grootste impact. Een Nederlands huishouden verbruikt jaarlijks gemiddeld 2.765 kilowattuur (kWh) elektriciteit en 1.269 kubieke meter (m3)gas. Jullie zitten daar ruim onder. De bovenstaande acties zijn nuttig voor een gemiddeld huishouden. Voor veel mensen valt met isoleren veel te halen, omdat die de kachel wat meer dan jullie hebben aan staan in de winter.