Een van de eerste dingen die je zult tegenkomen als nieuwe ouder is dat je luiers zult kopen. En vooral ook: véél luiers. De gemiddelde baby gebruikt in het eerste jaar meer dan 1800 luiers. Wat zou de impact op je portemonnee en het milieu zijn als je kiest voor katoenen luiers in plaats van de supermarkt-wegwerpvariant?
We beginnen met de standaard variant: de pamper uit de supermarkt om de hoek. Dit type luier wordt door de meeste ouders gebruikt, vooral voor het gemak. Je kunt ze namelijk snel weggooien en bovendien overal nieuwe kopen. Als je eerst naar de kosten kijkt, kun je die berekenen door het aantal luiers x de gemiddelde supermarktprijs van 0,20 euro te doen. Doe dit daarna x 3 jaar. Als je hier vanuit gaat met een totaal van 5000 luiers, kom je uit op 1000 euro. Als je de totale kosten van het kopen en het wassen van herbruikbare luiers hiernaast legt, kom je volgens Milieucentraal gemiddeld uit op €450 aan extra kosten met wegwerpluiers, ten opzichte van wasbare luiers. Daartegenover staat natuurlijk wel dat wegwerpluiers je minder tijd kosten.
Het milieu-aspect is lastiger in getallen uit te drukken, dit gaat om allerlei onduidelijke aspecten als: hoe worden luiers gemaakt, van welke materialen, met welk verpakkingsmateriaal en per hoeveel verpakt? Maar ook: hoeveel productie-afval en milieuschade van het transport komt daarbij kijken? Wat het ook lastig maakt, is dat producenten vaak vertellen wat ze er allemaal niet in gebruikt hebben, maar niet wat er dan wél precies in zit. Kijk dus goed naar de beschrijving op de verpakking.
De consumentenbond geeft aan dat ook als je het wassen, wasmiddel en droger meetelt, wasbare luiers het beste zijn voor het milieu.
- Als je gedurende de hele luierperiode wasbare luiers gebruikt, heb je (zonder droger) 410 kg CO2 uitstoot (met droger) 584 kg CO2 en 459 kg afval.
- Gebruik je deels wasbaar en deels wegwerp (bv. een paar dagen op de crèche) dan heb je zonder droger 510 kg CO2 en met droger 595 kg CO2. En 651 kg afval.
- Gebruik je alleen maar wegwerpluiers, dan kom je op 800,2 kg CO2 uitstoot per kind over de hele luierperiode en 815 kg afval.
Ten opzichte van wegwerp levert wasbaar dus 44% besparing in afval op en 49% (zonder droger) tot 27% (met droger) in CO2 uitstoot. Als indicatief voorbeeld: stel je hebt 20 katoenen luiers in een pak zitten of 5000 in wegwerpverpakkingen. Het maakt nogal uit qua verpakkingsmateriaal en – niet te vergeten – de energie die nodig is om dit alles te produceren plus de brandstof om het te verschepen en te vervoeren naar de supermarkt.
Gevaren van wegwerpluiers
Er zijn ook een paar dingen waar je op moet letten bij het kopen van wegwerpluiers. Ten eerste zijn sommige luiers geparfumeerd. Producenten hoeven namelijk niet aan te geven wat er precies in de luiers zit. Als je zo natuurlijk mogelijke duurzame luiers wilt, kan je beter niet voor geparfumeerde luiers gaan.
Kijk ook naar het gebruik van bleek. Om luiers wit te maken wordt er namelijk wel eens bleek of chloor gebruikt. Chloor laat dioxine achter in het materiaal en dus ook in de luier. Blootstelling aan dioxone kan schadelijk zijn voor het motorisch en cognitief functioneren van baby’s. Daarnaast is het schadelijk voor het milieu.
Pura Eco-Friendly Wegwerpluiers (Maat 5)
Diamond Deals Herbruikbare Luiers
Babyworld Herbruikbare Luiers Bamboe
Wasbare luiers zijn beter voor het milieu dan wegwerpluiers, volgens Milieu Centraal. In de berekening hierbij is meegenomen dat wasbare luiers ook gemaakt en gewassen moeten worden. Wegwerpluiers zijn de laatste jaren wel lichter geworden: er zit vooral minder houtpulp in. Maar de hoeveelheid superabsorberende kunststofkorrels is gelijk gebleven. Daardoor hebben wegwerpluiers meer invloed op het milieu en klimaat dan wasbare luiers. Nog een punt dat meespeelt. Het is voor het kind minder comfortabel in een wasbare luier te plassen. Daardoor lijken ze daar eerder mee te stoppen met wasbare luiers. En hoe sneller je kind zindelijk is, hoe minder luiers je hoeft te gebruiken.
Engels onderzoek van ruim 10 jaar oud liet nog zien dat wegwerpluiers qua CO2 impact beter waren, maar door de toegenomen zuinigheid van wasmachines winnen wasbare luiers het nu van wegwerpluiers.
De meeste duurzame luiers die je vaker kunt gebruiken worden van (eco-)katoen gemaakt. Ook heb je nog laagje vliespapier nodig die je elke keer weggooit of door het toilet spoelt, het is namelijk van afbreekbaar materiaal gemaakt. Bij dit type luier moet je rekening houden (afgezien van de tijd die het kost om te wassen) met bepaalde zaken. Denk hierbij aan de eenmalige aanschafkosten, het aantal wasbeurten, de kosten van water en van elektriciteit. Daarbij komt nog dat het opwekken van elektriciteit en het gebruik van schoon (drink)water om te wassen ook impact heeft op het milieu.
De wasbare duurzame luiers kun je in verschillende varianten krijgen: meegroeiend, met of zonder inlegger voor extra absorptie en ook als totaalpakket met extra’s als overbroekjes, luierbroekjes en inlegkatoentjes.
Waar je ook nog aan kunt denken is dat katoenen duurzame luiers ook tweedehands te vinden zijn. Bijvoorbeeld verkrijgbaar in biokatoen, badstof, hennep, bamboe en fleece. Je kunt ze zelfs huren.
Wasbare luiers voor een duurzame toekomst
Bij wasbare luiers kun je de milieu-impact flink omlaag brengen door duurzaam te wassen. Ook levert het op langere termijn geld op, omdat je minder luiers hoeft te kopen. Financieel gezien merk je het vooral pas bij het tweede kind, maar ecologisch gezien levert het zeker minder afval op. Ook dat is winst.
Uiteindelijk kost het wassen van luiers je op jaarbasis extra tijd, maar als je duurzaam bezig wilt zijn zal dat erbij horen. Je bent bewust bezig en zult de duurzame opvoeding waarschijnlijk ook in andere aspecten van de opvoeding toegepast hebben.
Deze dingen samen zorgen voor een klein onderdeel van een duurzaam bewuste opvoeding van je kind. Over waarden en normen gesproken: dit bewustzijn zou voor je kind nog wel eens zeer waardevol kunnen zijn in de groeiende voedsel en energie consumerende wereld. Hier lees je meer over kinderen en duurzaamheid.
